چند سالی مـی شود کـه نوشابه هایی با نام نوشابه انرژی زا وارد فروشگاه ها شده است. نوشابه های انرژی زا موجب بروز مشکلات کبدی می شوند این نوشابه ها درون مدت زمان کوتاهی طرفداران بسیـاری را درون بین دانش آموزان و ورزش کاران پیدا کرده است. نوشابه های انرژی زا موجب بروز مشکلات کبدی می شوند اما آیـا واقعا این نوشابه ها تاثیری بر افزایش انرژی دارند؟
تحقیقات نشان داده مصرف این نوشیدنی ها بویژه بـه صورت افراطی، نوشابه های انرژی زا موجب بروز مشکلات کبدی می شوند سلامت فرد را بـه خطر مـی اندازد و کم نیستند افرادی کـه با خوردن این نوشابه ها دچار مشکلات جسمانی و روانی شده و حتی فوت کرده اند. بـه همـین دلیل، فروش این نوع نوشابه ها درون برخی کشورها ممنوع اعلام شده و در کشور های دیگر روی آن برچسب هشدار زده اند.
در کشور ما مصرف این نوشابه ها همـه گیر شده هست و از ورزشکاران گرفته که تا دانش آموزان یـا مردم عادی آن را مـی نوشند.
مـی خواهیم بدانیم این نوشیدنی ها از چه چیزی ساخته شده و فوائد و مضرات آن چیست.
به همـین دلیل با دکتر محمد هاشمـی ، متخصص تغذیـه و رژیم درمانی و دبیر انجمن علمـی پیشگیری و درمان چاقی ایران درون این باره گفت وگو کردیم.
آیـا نوشابه های انرژی زا واقعا انرژی بدن را افزایش مـی دهد؟
اطلاق لفظ انرژی زا به منظور این نوشابه ها، یک لفظ عامـیانـه هست و مبنای علمـی ندارد. این موضوع کـه آیـا واقعا نوشابه های انرژی زا، انرژی افراد را افزایش مـی دهد و به طور پایدار درون بدن باقی مـی ماند و کارایی و بازدهی فعالیت های ذهنی را بالاتر مـی برد، پرسش هایی هست که پاسخ قطعی به منظور آن وجود ندارد و به همـین دلیل انرژی زا بودن این نوشیدنی ها را با تردید مواجه مـی کند.
نوشابه های انرژی زا کـه به طور معمول درون بازار فروخته مـی شود، درون واحد حجم نسبت بـه نوشابه های دیگر کالری بیشتری دارد و طبیعتا وقتیی این نوشابه ها را مصرف مـی کند، بـه ازای هر مـیلی لیتر یـا هر واحد حجمـی کـه از این نوشابه مـی خورد، درون مقایسه با دیگر نوشابه ها کالری بیشتری دریـافت مـی کند و تفاوت عمده این نوشیدنی ها با بقیـه نیز همـین نکته است.
این نوشابه ها از چه موادی تشکیل شده اند؟
مواد تشکیل دهنده این نوشابه ها بستگی بـه فرمولاسیونی دارد کـه هر شرکت به منظور ساخت از آن استفاده مـی کند. معمولا شرکت ها مواد تشکیل دهنده این نوشابه ها را روی قوطی آنـها درج مـی کنند، اما فرمولاسیون و نحوه ترکیب مواد آن را بـه عنوان یک راز به منظور خود نگه مـی دارند و از افشای آن خودداری مـی کنند. درون ساخت این نوشابه ها مـی توانیم بگوییم قندها و مواد انرژی زا، اصلی ترین مواد سازنده آن را تشکیل مـی دهد و در برخی از آنـها نیز کافئین وجود دارد.
فرآیند تولید انرژی درون بدن چگونـه است؟
افرادی کـه به دنبالب انرژی بیشتری هستند یـا مـی خواهند فعالیت سنگین تری انجام دهند، مانند انجام حرکات ورزشی سنگین از نوع وزنـه برداری و کشتی یـا ورزش های استقامتی مانند دویدن یـا فوتبال ممکن هست سراغ این نوع نوشیدنی ها بروند.
در یک تحلیل ساده مـی توانیم بگوییم وقتی انرژی درون حجم بسیـار زیـادی وارد بدن مـی شود، بـه افزایش قند خون درون مدت کوتاهی منجر شده و در نتیجه سیستم هوشمند کنترل قند خون فعال مـی شود و انسولین بیشتری ترشح مـی گردد.
ترشح یکباره انسولین باعث جذب قند توسط سلول ها مـی شود و افت قند رخ مـی دهد. درون نتیجه، مصرف نوشیدنی های انرژی زا درون طول فعالیت روزمره یـا فعالیت ورزشی باعث افت انرژی و قند مـی شود. بعد مـی توانیم نتیجه بگیریم انتظار ما از افزایش انرژی از طریق این نوشیدنی ها یک انتظار غیر معقول و بیـهوده است.
مضرات این نوشابه ها چیست؟
این نوشابه ها براساس نوع ترکیب موادشان آسیب های مختلفی مـی توانند وارد کنند. از آنجا کـه ماده اصلی تشکیل دهنده نوشابه ها قند است، استفاده مکرر آن مـی تواند باعث فرسودگی سیستم کنترل قند خون و در دراز مدت زمـینـه ساز بروز دیـابت شود.
برخی از این نوشابه ها حاوی موادی مانند کافئین یـا محرک هایی از این نوع هست که مـی تواند بر سلسله اعصاب مرکزی تاثیر بگذارد یـا آن کـه عوارضی مانند تپش قلب، تعریق و افزایش برخی هورمون ها را درون پی داشته باشد. همچنین مصرف زیـاد این نوشابه ها بسته بـه نوع ترکیبات موجود درون آنـها بـه مشکلات کبدی نیز منجر مـی شود. درون مجموع مـی توان گفت این نوشابه ها عوارض کوتاه مدت و بلند مدت بعضا برگشت ناپذیری برجای مـی گذارد.
به نظر شما اصلا نباید از این نوشابه ها استفاده کرد؟
افرادی کـه دچار اختلالات متابولیکی و سوخت و ساز بدن هستند، مانند مبتلایـان بـه دیـابت، چربی خون و نیزانی کـه مشکلات کبدی دارند، بـه طور جدی حتما از مصرف این نوشابه ها پرهیز
کنند.
سایر افراد هم نباید بیش از حد از این نوشابه ها استفاده کنند بخصوص وقتی مـی خواهند درون فاصله کوتاهی از افزایش انرژی برخوردار شوند. بـه طور کلی درون افراد سالم، مصرف آن حتما در فواصل طولانی مدت باشد.
بهتر هست در چه مواقعی از این نوشابه ها استفاده شود؟
برای مصرف تفننی نمـی توان تواتر درون نظر گرفت، ولی توصیـه مـی شود مانند دیگر نوشابه های گاز دار این نوشابه ها نیز حداکثر هفته ای یکبار مصرف شود. مصرف این نوشابه ها بهتر هست با وعده های غذایی فاصله داشته باشد؛ زیرا کالری غذا را بالاتر مـی برد.
همچنین حتما در نظر داشت مصرف این نوشابه ها جایگزین مـیان وعده های غذایی ضروری مانند شیر، لبنیـات و مـیوه ها نیست. از طرف دیگر توصیـه مـی شود با شکم خالی نیز خورده نشود و باید گفت بهترین زمان مصرف این نوشابه ها ساعت ۱۰ صبح یـا عصر است.
گفته مـی شود مصرف بیش از حد نوشابه های انرژی زا بـه مشکلات عصبی مانند پرخاشگری و رفتارهای پرخطر منجر مـی شود. آیـا این گفته از نظر علمـی درست است؟
برخی از نوشابه هایی کـه حاوی کافئین یـا گروه آمفتامـین هاست و هوشیـاری را افزایش مـی دهد، اگر بـه افراط نوشیده شود، مـی تواند عوارض سویی درون سلسله اعصاب مرکزی ایجاد کند و سیستم سمپاتیک و خودکار بدن را تحت تاثیر قرار دهد و نیز مصرف آن درون دراز مدت بر خلق وخو و رفتار آدم ها تاثیر بگذارد.
مصرف آنـها به منظور ورزشکاران چه مضراتی دارد؟
استفاده ورزشکاران از نوشابه های انرژی زا یـا مکمل های غذایی غیرمجاز، هر چند درون زمان کوتاهی آنـها را درون رسیدن بـه انتظارات خود کهب انرژی یـا داشتن ماهیچه های عضلانی است، کمک مـی کند، ولی استفاده طولانی آن عوارض جبران ناپذیری بر جای مـی گذارد.
همچنین ورزشکاران حتما در نظر داشته باشند نوشابه های انرژی زا نمـی تواند آنـها را درب امتیـازات یـا رکوردهای بالا کمک کند و اگر درون صدد تامـین انرژی یکباره هستند، مصرف یک لیوان شربت آب لیمو قبل یـا حین فعالیت ورزشی مـی تواند همان اثرات نوشابه های انرژی زا را
داشته باشد.
اختلال تغذیـه ای کودکان درون استفاده از نوشابه های انرژی زا
مشاهده مـی شود برخی دانش آموزان بـه خوردن این نوشابه ها روی آورده اند. نـه تنـها خوردن این نوشابه ها بلکه اساسا رویکرد تغذیـه ای دانش آموزان حتما اصلاح شود.
این کـه فکر کنیم به منظور درس خواندن بـه انرژی بیشتری نیـاز هست و دانش آموزان بـه پرخوری روی آورند یـا هنگام امتحانات به منظور فراگیری بیشتر تغذیـه خاصی مد نظر قرار گیرد تاکالری بیشتری بـه دست آید، تصور کاملا غلط و باور نادرستی است.
کودکان حتما در طول زندگی از یک الگوی صحیح غذایی برخوردار باشند و این طور نباشد کـه فقط درون فصل امتحانات بـه تغذیـه آنـها توجه شود.
در این زمـینـه خوردن صبحانـه و مصرف مغزها و مـیان وعده ها نقش اساسی درون فراگیری دانش آموزان و نیز تامـین مواد مورد نیـاز بدن دارد و باید دانست خوردن نوشیدنی های انرژی زا درون افزایش فراگیری دانش آموزان هیچ تاثیری ندارد و در حال حاضر مشکلی کـه در سطح جامعه وجود دارد، این هست که تغذیـه دانش آموزان روند غلطی را طی مـی کند بـه گونـه ای کـه آنان را درون بزرگسالی با اضافه وزن روبه رو مـی کند.
منبع: نوشابه های انرژی زا موجب بروز مشکلات کبدی می شوند دکتر سلام
[نوشابه های انرژی زا و چاقی و دیـابت چند سالی مـی شود کـه ... نوشابه های انرژی زا موجب بروز مشکلات کبدی می شوند]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 09 Jul 2018 02:53:00 +0000